We hebben acht tuinplanten die behulpzaam zijn voor bijen in het zonnetje gezet. Je kunt lezen hoe je voor de planten zorgt en welke soorten wilde bijen geholpen worden door de tuinplant. Laat je verrassen door hoe deze bijen samenleven met planten die in jouw tuin passen!
Insecten hebben het moeilijk, ze gaan sterk achteruit. We zien
er steeds minder en we zien ook steeds minder soorten.
Belangrijke oorzaken zijn het verdwijnen van bloemrijk groen
en van rommelige plekken in het groen in onze steden en dorpen en in het buitengebied. Voor bijen en andere insecten zijn er weinig voedsel en nestelplekken te vinden. Ook de extremere weersomstandigheden door klimaatverandering maken het voor insecten lastiger om te overleven.
Dat is niet alleen een probleem voor de bijen, maar ook voor
planten in de natuur en in onze tuinen. Veel planten- en
boomsoorten die hier van nature voorkomen hebben een nauwe relatie met insecten; ze zijn aan elkaar aangepast en hebben elkaar nodig om te overleven. Ook voor ons zijn bestuivende insecten van belang: driekwart van de gewassen die wij eten zijn namelijk afhankelijk van bestuiving. Minder bijen betekent dus
ook minder voedsel. Slecht bestoven aardbeien zijn bijvoorbeeld minder groot en bederven sneller. Het is geschat dat de diensten die bestuivers gratis aan ons leveren wereldwijd ongeveer tussen de 35 en 120 miljard euro per jaar zouden kosten.
Wist je dater meer dan 300 wilde bijensoorten in Nederland
voorkomen? Een daarvan is de honingbij, die ken je misschien
wel van de honing. Deze worden door imkers goed verzorgd in bijenkasten. De andere bijensoorten moeten zelf hun voedsel
en nestelplek vinden. En die moeten ook nog bij elkaar in de buurt zijn. Want voor veel kleine bijensoorten is 100 meter tussen hun nest en voedselplek al ver.
Veel bijensoorten hebben het daarom erg lastig in onze steden
en dorpen. Er zijn weinig bloemen en weinig plekken waar ze
een nestje in de grond of in dode bomen of stengels kunnen maken. Meer dan de helft van deze bijensoorten dreigt te
verdwijnen. Dat is slecht nieuws, want bijen helpen veel planten om goede vruchten en zaden te maken. Zonder bijen geen
lekkere aardbeien, perenijsjes en kersentaart!
Tip: doe mee met de nationale bijentelling! Dan krijg je een beeld bij hoeveel bijen er in de tuin zijn, en draag je bij aan wetenschappelijk onderzoek. Kijk op NationaleBijentelling.nl.
Elke tuin kan bijdragen aan het behoud van bijen: maak van je tuin een bloeiende oase met voedsel en nestelplekken voor bijen. Hoe nuttig een plant is voor bijen, hangt wel af van de soort.
Er zijn namelijk veel verschillende wilde bijensoorten met
allemaal verschillende behoeftes. Veel wilde bijensoorten kun
je goed helpen met jouw tuin. Hoe meer bloeiende planten en bomen erin staan, hoe meer voedsel en schuilplekken voor
wilde bijen. Hoe meer rommelig plekjes in de tuin, hoe meer
nestelplekken. En hoe meer tuinen, parken en groengebieden leefgebied worden voor bijen, hoe beter. Vergroen je tuin daarom, en beter nog: doe het met je buren, of jouw straat of wijk! Laat je tuin dus samen zoemen met natuur in de omgeving.
Niet elke plant is een goede bijenplant omdat niet iedere plant nectar en stuifmeel levert. Veel mooie tuinplanten hebben geen nectar en stuifmeel meer omdat ze zijn veredeld op basis van andere eigenschappen, zoals grootte van de bloemen
bijvoorbeeld. Er zijn echter planten die mooi en makkelijk zijn voor in je tuin en waarmee veel bijensoorten echt geholpen zijn. Deze planten presenteren we op acht aparte pagina's.
Dit zijn planten die je tuin opfleuren, niet woekeren en passen
in een bescheiden tuin of zelfs geveltuin. Per plant of boom kun je zien welke bijensoort je kan verwachten en makkelijk kan
herkennen: de Basisbij. Er wordt ook een Bonusbij belicht:
een soort die wat zeldzamer is en wat moeilijker te herkennen. Lees wat voor interessant leven ze hebben, en hoe je ze kunt
herkennen of vinden. Zo ontwikkel je oog voor deze insecten,
en wordt je tuin niet alleen steeds mooier, maar ook een bron van fascinatie en inspiratie.
Goed om te weten: chemische bestrijdingsmiddelen die
verkrijgbaar zijn voor je tuin of op je stoep zijn slecht voor
wilde bijen en voor andere dieren. Gebruik deze daarom niet
in je tuin. Hoe groen de naam of verpakking ook is, er is altijd
wel een ongewenst effect voor bijen en andere dieren. Let ook
op dat je geen planten koopt die bespoten zijn. Ze tasten
namelijk het oriëntatievermogen van wilde bijen aan. Zo
hebben ze meer moeite om hun weg te vinden in het landschap wanneer ze op zoek zijn naar voedsel. Dat kan ze in moeilijke
omstandigheden de das omdoen. Bestrijdingsmiddelen tasten ook veel andere nuttige insecten en andere dieren aan.
De diversiteit aan beestjes en vogels in je tuin is belangrijk
omdat het de kans op plagen van bijvoorbeeld bladluizen
sterk verkleind.
Dit is een bij. De bij lijkt op een wesp maar heeft lange haren, vliegt een stuk langzamer en is minder felgeel. Je hoeft niet bang te zijn: bijen (en wespen) steken namelijk alleen maar als ze denken dat hun familie in gevaar is. Ze zullen je dus nooit zo maar steken.
Tips
Het helpt om bijen te zoeken als de zon schijnt, ze houden van
de warmte.
Als je een van de bijenplanten ziet kun je vragen
om een stekje van de plant. Dan kun jij de plant
ook in je tuin zetten! Hoe meer verschillende
bijenplanten er in je tuin staan, hoe beter.
Leuk om ze allemaal te verzamelen!
Download de affiches van de tuinplanten om je omgeving of evenement aan te kleden met informatie voor bijen. Ook zijn er van de acht tuinplanten informatiebladen op A4 om uit te delen.
Naast de downloads is er een tentoonstelling beschikbaar met de 10 affiches over tuinplanten op A1 formaat. De borden worden uitgeleend inclusief standaards en zijn te reserveren voor uw evenement om vele mensen te laten zien wat ze kunnen doen voor bijen.
Meer informatie bij Jurre Dekker: jurre.dekker@wur.nl
Deel deze pagina op